Η Μάρθα 16 ετών, αφού έκαψε το σπίτι της και καταδιώχθηκε από τα μέλη μιας συμμορίας, πέρασε το πρώτο βράδυ της Χρεοκοπίας στη σκιά του Παρθενώνα.
“Χρεοκοπία. Τέλος! Κλείσαν οι τράπεζες,
όσοι προλάβαν φύγαν και όσοι μείναμε
εδώ θα ψηθούμε. Κλείσαν και το αεροδρόμιο.
Στο κέντρο, λένε, τα σπάνε.
Ανοίγουν τράπεζες, μπαίνουν σε δημόσιες
υπηρεσίες και τις καίνε”
(απόσπασμα από το βιβλίο)
(απόσπασμα από το βιβλίο)
Σας φαίνεται τραγικό;
Ο συγγραφέας άρχισε να γράφει το μυθιστόρημα Ύαινες το 2010, και εκδόθηκε το Φεβρουάριο του 2011. Είναι Ιανουάριος του 2013, και μας φαίνεται οικεία αυτή η εικόνα.
Όχι δεν είναι προφητεία, ή απαισιοδοξία, απλά ενδεχόμενο..
Η Μάρθα, παιδί πλούσιων γονιών, ”απελευθερώνεται” από αυτή τη σύμβαση και βγαίνει στους δρόμους για να βρει το δικό της δρόμο. Γνωρίζει την Τάνια, τον Μιχάλη, ανακαλύπτει την ιστορία της Ισμήνης Τοπόλη, βρίσκει τη φιλία στο πρόσωπο της Σύλβιας και ξαναγνωρίζει τον Σίμο. Η περιπλάνηση μιας έφηβης στους άγριους δρόμους της Αθήνας, εκεί που εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ο κόσμος έχει τρελαθεί και έχει επιστρέψει στα βασικά ένστικτα του.
Υπάρχουν οι λύκοι αυτοί που κατασπαράζουν και καταστρέφουν και οι ύαινες, αυτοί που λεηλατούν ό,τι έχει απομείνει. Η Μάρθα ξεκινάει το ταξίδι της στην Αθήνα, αλλά ξεκινά και ένα εσωτερικό ταξίδι στον εαυτό της. Μαθαίνουμε για τη ζωή της, για τον χαρακτήρα, τη προσωπικότητα της. Την παρατηρούμε να χτίζει τις πεποιθήσεις της και να τις υπερασπίζεται πολύ αποφασιστικά και γενναία.
Διάλεξα ένα απόσπασμα για σας:
”Τι είναι το φύλο, τελικά, και γιατί το αφήνουμε
να μας προσδιορίζει τόσο πολύ;
Είναι μια αναλλοίωτη ταυτότητα ή μια
ταυτότητα που διαμορφώνεται στο χρόνο;
Και σε ποιά βάση κινείται κάποιος
που φέρει τόσο έντονα το φύλο του;
να μας προσδιορίζει τόσο πολύ;
Είναι μια αναλλοίωτη ταυτότητα ή μια
ταυτότητα που διαμορφώνεται στο χρόνο;
Και σε ποιά βάση κινείται κάποιος
που φέρει τόσο έντονα το φύλο του;
Τόσο έντονα (και τόσο ξαφνικά),
που το έχει φοβηθεί;”
που το έχει φοβηθεί;”
Διαβάστε το πρώτο κεφάλαιο με τους ήχους του τραγουδιού Smack my bitch up των Prodigy, και παρακολουθήστε την Μάρθα να φτιάχνει προσεκτικά μια βόμβα μολότωφ για να καταστρέψει αυτό που πιστεύει ότι δεν της ταιριάζει. Τελικά θα έρθει η απελευθέρωση. Μπορεί να φαίνεται σκοτεινό το μυθιστόρημα και έτσι είναι αλλά έχει αισιόδοξο τέλος και φωτεινή εξέλιξη, καθώς όλοι οι ήρωες αγωνίζονται μέχρι τέλος.
Στις 218 σελίδες του μυθιστορήματος, παρακολουθούμε τις κινήσεις της ηρωίδας που λες και ξεπετάχθηκε από κινηματογραφική ταινία. Στο φόντο οι πολιτικές αναταραχές διαρκούν 8 μήνες αλλά εμείς παρακολουθούμε τη δράση των ηρώων λιγότερο από ένα μήνα. Σε πολλά σημεία ο συγγραφέας, γράφει σαν να πρόκειται για σενάριο ταινίας. Αυτό με ξένισε αρκετά όσο το διάβαζα, γιατί θα ήθελα να μην ήταν τόσο κοφτός στις περιγραφές. Αλλά τελικά, στο τέλος ο αναγνώστης παίρνει την απάντηση του.. και όταν τελειώσει το βιβλίο λέει: ”Αα γι’ αυτό!” Δεν θα σας πω γιατί.. να το ανακαλύψετε μόνοι σας. Αυτή η διαπίστωση πάντως για μένα σημαίνει ότι συγγραφέας δεν είναι κάποιος που γράφει ωραίες ιστορίες αλλά εκείνος που έχει την άνεση να χρησιμοποιεί τεχνικές του λόγου που σε ταξιδεύουν σε υποθέσεις και διαπιστώσεις, και όταν φτάνεις στην τελική εκδοχή να νομίζεις ότι είναι δικό σου κατόρθωμα.
Οι Ύαινες είναι το δεύτερο σκέλος μιας άτυπης τριλογίας που ξεκίνησε με το ”Κάπου να ανήκεις” και συνεχίζεται με το ”Ζωή σαν ασανσερ”. Η τριλογία κινείται στον άξονα της εφηβείας, της ανακάλυψης του εαυτού, του αυτοπροσδιορισμού και πως η κοινωνία μπορεί να απροσανατολίσει το άτομο, να στρεβλώσει την ”ενηλικίωση” του προκειμένου να το ένταξει ή καλύτερα να το αφομοιώσει.
Οι Ύαινες είναι το δεύτερο σκέλος μιας άτυπης τριλογίας που ξεκίνησε με το ”Κάπου να ανήκεις” και συνεχίζεται με το ”Ζωή σαν ασανσερ”. Η τριλογία κινείται στον άξονα της εφηβείας, της ανακάλυψης του εαυτού, του αυτοπροσδιορισμού και πως η κοινωνία μπορεί να απροσανατολίσει το άτομο, να στρεβλώσει την ”ενηλικίωση” του προκειμένου να το ένταξει ή καλύτερα να το αφομοιώσει.
Αν θα θέλαμε να επιχειρήσουμε μια σύγκριση με το Κάπου να ανήκεις, θα έλεγα ότι και στα δύο εκφράζεται έντονα ο συναισθηματικός κόσμος των ηρώων, πολύ έντονα και με έμφαση. Επίσης, έχουν και τα δύο αναφορές σε μουσικές που δένονται με το κείμενο. Έτσι το διάβασμα του γίνεται βίωμα.
Το βιβλίο Ύαινες, το βρήκα αισιόδοξο και το τέλος εντελώς ικανοποιητικό. Το τέλος του Κάπου να ανήκεις με άφησε άφωνη. Διαβάστε για το βιβλίο Κάπου να ανήκεις εδώ.
Όταν πιάνω στα χέρια μου βιβλίο του Μανδηλαρά, δεν μπορώ να το αφήσω, πρέπει να το τελειώσω σε μια μέρα. Μέσα στο παλμό της σύγχρονης εποχής γράφει λογοτεχνία για νέους.
Παρακολουθήστε τον συγγραφέα Φίλιππο Μανδηλαρά, σε ένα πολύ ενδιαφέρον βίντεο, να μιλάει για το βιβλίο του ”Ύαινες”.
Καλή ανάγνωση!